Đưa chúng tôi cùng các du khách từ TP.HCM ra vuông tôm trải nghiệm dỡ chà bắt cá, anh Lê Khánh Nguyên – người phụ trách đưa khách đi trải nghiệm các dịch vụ ở Trạm dừng chân Tư Tỵ (thị trấn Rạch Gốc, huyện Ngọc Hiển) cho biết, đây là cách bắt cá truyền thống độc đáo tại địa phương. Người dân ở đây ví cách tạo đống chà để bắt cá là “làm tổ cho cá ở”, hứa hẹn sẽ rất thú vị.

“Trong đống chà sẽ có các loại cá như cá nâu, cá ngát khi bắt phải cẩn thận. Đầu tiên, mình dùng lưới bao đống chà lại, sau đó du khách sẽ tự tay dỡ những chà đó vứt ra khỏi lới, rồi dùng sình chọi vào trong nước để nước nó đục, cá không thấy đường nữa bắt dễ hơn. Cá nâu nhiều nhưng nó có gai, đâm rất đau nên phải hết sức cẩn thận khi bắt. Tuy nhiên, bắt nó rất dễ, cá nâu hiền đụng vào là nó nằm im ru dựa vào chà rất dễ bắt”, anh Nguyên cho biết.

Trong không gian vuông tôm để phục vụ khách trải nghiệm, xa xa lại có 1 đống chà được tạo lên từ các cành, nhánh cây đước, cây mắm khô. Mỗi đống chà có diện tích khoảng 4 m2, được cặm tại những vị trí sâu trong vuông. Nó đã được chuẩn bị trước đó khoảng 2 tháng, để cá đến ở quen thành ổ mới dỡ được. Du khách trải nghiệm “dỡ chà bắt cá”, sẽ dễ dàng tận tay mò dính cá nâu, tôm; còn với cá phi, cá đối, cá cháo thường gỡ từ lưới bao xung quanh; cá chẻm, cá ngát cũng có nhưng ít và khó bắt.

“Đã lâu lắm rồi tôi mới trở về Cà Mau, được tham gia trải nghiệm dỡ chà bắt cá như thế này mới thấy nguồn cá tự nhiên ở nơi đây còn nhiều. Tôi cảm thấy nhớ lại tuổi thơ mình đi theo ông bà ngày xưa. Được trải nghiệm bắt cá nhiều như vậy chắc tôi phải thưởng thức hết các món. Nghe nói cá nâu là đặc sản ở Cà Mau, rất là ngon chắc làm món cá nâu kho trái giác; cá phi nấu lẩu mắm; cá cháo thì kho lạc”, ông Nguyễn Phát Triển, du khách đến thành phố Hồ Chí Minh rất thích thú với trải nghiệm dỡ chà bắt cá tại Trạm dừng chân Tư Tỵ, chia sẻ.

Xa xưa việc tạo đống chà để bắt cá được người dân ở Cà Mau thực hiện phổ biến, nhất là ở vùng mặn, nuôi tôm của tỉnh. Cha ông thường tạo những đống chà lớn ngoài các kênh, mương thủy lợi thu hút cá về ở, sau đó, vây lưới chung quanh để bắt. Khi du lịch phát triển, người dân đã tái hiện lại cách làm này trong vuông tôm để phục vụ du khách. Cách bắt cá độc đáo, thú vị đã góp phần thu hút du khách.

Ông Lê Minh Tỵ, chủ Trạm dừng chân Tư Tỵ cho biết: “Tuổi thơ chúng tôi gắn bó ở đây, ngày xưa đi theo ông cha trở chà mắm, chà đước cắm thành ổ để nhử cá. Khoảng 2 tháng mình tới ổ dỡ lên, các loại cá nâu, cá khác về cư ngụ rất là nhiều rất thích thú. Bắt đầu khoảng 2016, tôi mở trạm để đón khách, thấy lượng khách xuống nhiều, họ thấy vùng đất của mình thiên nhiên ưu đãi nhiều thứ. Tôi mới nghĩ đến cách làm sao thu hút khách du lịch ở lại trải nghiệm. Từ đó làm dỡ chà; rồi đi câu, đặt lợp cua; soi ba khía. Thực tế khách háo hức về, trải nghiệm rồi thì rất thích”.

Việc tạo đống chà và dỡ chà để bắt thủy sản tại tỉnh Cà Mau vẫn còn được người dân thực hiện, tuy nhiên, không còn phổ biến. Việc tái hiện, đưa nghề mưu sinh một thời vào phục vụ du lịch không chỉ làm đa dạng hóa các sản phẩm du lịch của địa phương mà còn giúp người dân phát triển kinh tế. Qua đó, cũng góp phần gìn giữ, phát huy nét văn hóa cộng đồng độc đáo của người dân Cà Mau nói riêng, miền Tây nói chung.