Tại hội nghị báo cáo kết quả hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá năm 2024 và định hướng kế hoạch năm 2025 do Bộ Y tế tổ chức mới đây, bác sĩ Võ Hùng Viễn, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Bình Sơn (tỉnh Quảng Ngãi), cho biết đến hết tháng 10, Trung tâm Y tế huyện đã tư vấn cai nghiện thuốc lá cho gần 2.000 người.
Nhiều mô hình cai nghiện thuốc lá được triển khai tại cơ sở y tế
Nhiều người được cai nghiện thuốc lá thành công
Trong năm 2024, 570 người đã cai nghiện thành công, bao gồm 122 người duy trì cai thuốc trên 12 tháng, 156 người duy trì từ 6 tháng đến dưới 12 tháng, 138 người duy trì từ 1 tháng đến dưới 6 tháng.
Tuy nhiên, bác sĩ Viễn cho rằng tỉ lệ cai nghiện còn chưa cao, trong đó nguyên nhân đến từ nhiều yếu tố: Hội chứng cai khiến bệnh nhân khó chịu, không tuân thủ hướng dẫn; đội ngũ tư vấn viên kiêm nhiệm nhiều công việc nên chưa hỗ trợ kịp thời. Đặc biệt, nguồn thuốc cai nghiện chưa đa dạng và bệnh nhân phải tự mua các sản phẩm trên thị trường, chủ yếu là viên ngậm, thiếu các loại hỗ trợ khác.
Theo Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá (Bộ Y tế), đến nay công tác phòng chống tác hại thuốc lá đạt được những kết quả nhất định. So với năm 2015, tỉ lệ nam giới hút thuốc năm 2020 đã giảm từ 45,3% xuống 42,3%. Tỉ lệ hút thuốc thụ động cũng giảm đáng kể tại các địa điểm như: Nơi làm việc, cơ sở giáo dục, trên phương tiện giao thông công cộng và khu vực trong nhà…
Hiện Việt Nam vẫn nằm trong nhóm các nước có số người hút thuốc lá cao trên thế giới, là một trong 15 nước có số lượng nam giới trưởng thành hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới và mức giảm vẫn chưa đạt được mục tiêu đề ra trong Chiến lược phòng chống tác hại thuốc lá đến năm 2020 (giảm sử dụng thuốc lá ở nam giới xuống còn 39%).
Để nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện thuốc lá, các chuyên gia cho rằng cần tăng cường sự chỉ đạo đồng bộ từ các ban, ngành trong thực thi Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá. Ngoài ra, đưa thuốc điều trị cai nghiện thuốc lá vào danh mục thanh toán BHYT, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận.
Nâng cao kỹ năng phòng, chống tác hại thuốc lá cho nhân viên y tế
Thời gian qua, các địa phương đã đẩy mạnh nâng cao kỹ năng phòng, chống tác hại thuốc lá cho nhân viên y tế cơ sở. Đây là hoạt động quan trọng, giúp nâng cao hiệu quả tuyên truyền và tư vấn cai nghiện thuốc lá tại cộng đồng.
Mới đây, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bắc Kạn phối hợp với các địa phương tổ chức tập huấn cho nhân viên y tế thôn, bản, nâng cao kỹ năng phòng, chống tác hại thuốc lá.
Quảng Ngãi tổ chức nhiều hoạt động truyền thông về tác hại của thuốc lá
Chị Bàn Thị Hòa, nhân viên y tế thôn Nà Lồm, xã Đôn Phong, huyện Bạch Thông (Bắc Kạn), chia sẻ: “Ở thôn, hầu hết người dân chỉ hút thuốc lá truyền thống, nhưng hiện nay có một số bạn trẻ bắt đầu hút thuốc lá điện tử. Có thêm những kiến thức từ lớp tập huấn, tôi sẽ tuyên truyền cho người dân hiểu biết hơn việc hút thuốc lá là có hại cho sức khỏe không chỉ bản thân mà ảnh hưởng đến người thân, cộng đồng”.
Anh Hoàng Văn Kiệm, nhân viên y tế thôn Lủng Chuông, xã Cao Sơn (Bạch Thông), cho biết: “Thông qua tập huấn giúp chúng tôi có thêm kiến thức cơ bản, hiểu rõ hơn về những tác hại của thuốc lá, biết cách tư vấn cai nghiện thuốc lá tốt hơn để tuyên truyền cho người dân trên địa bàn”.
Bác sĩ Đoàn Mạnh Thịnh, Trưởng Khoa Phòng chống bệnh không lây nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bắc Kạn, cho biết hằng năm ngoài tập huấn kỹ năng cho các đối tượng khác về Phòng chống tác hại của thuốc lá, đơn vị chú trọng xây dựng kế hoạch triển khai tập huấn cho lực lượng y tế thôn, bản. Đây là lực lượng gần dân nhất, dễ tiếp cận và tuyên truyền cho người dân; một số nhân viên y tế thôn, bản là người dân tộc thiểu số nên việc truyền thông cho đồng bào dễ dàng hơn.
Hội nghị báo cáo kết quả hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá năm 2024
Theo bác sĩ Nguyễn Thị An, Giám đốc Tổ chức HeathBridge Việt Nam, khói thuốc lá chứa 7.000 hợp chất độc hại, 69 hợp chất gây ung thư. Với chất nicotine trong thuốc lá sẽ gây nghiện, ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ. Khói thuốc gây nên những tác động nghiêm trọng tới trẻ trong suốt giai đoạn từ khi thụ thai, thơ ấu và thanh thiếu niên.
Việc sử dụng thuốc lá sớm ở trẻ em và thanh thiếu niên gây nghiện sớm, khó cai hơn, ảnh hưởng sớm đến sức khỏe, sự phát triển não bộ, khả năng học tập, khả năng lao động, chất lượng giống nòi.
Do đó, thời gian tới, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác nắm bắt, quản lý, xử lý các vi phạm liên quan. Có chế tài xử lý nghiêm những cơ sở kinh doanh quảng cáo, khuyến mại, tiếp thị thuốc lá trực tiếp tới người tiêu dùng với mọi hình thức.
